"Index Copernicus - metodologia przygotowania czasopism do indeksacji w Indem Medicus / MEDLINE"

Index Copernicus opracowany w 1999 roku przez Medical Science International, jest systemem rangowania czasopism biomedycznych opartym o kryteria oceny stosowane podczas ewaluacji w Index Medicus / Medline. System ocenia ok. 30 parametrow zgrupownych w pieciu kategoriach: jakosc naukowa, jakość edytorska, zasieg, czestotliwosc-regularnosc-stabilnosc rynkowa oraz jakość techniczna Zadaniem rankingu Index Copernicus jest przygotowanie czasopism do pozytywnej ewaluacji w Index Medicus / Medline. Rozpoczeta w tym roku wspolpraca miedzy Index Copernicus a Medline, w szczegolnosci w opracowaniu zgodnych kryteriow oceny czasopism, stwarza nadzieje na sprawne wlaczenie wielu polskich czasopism do obiegu miedzynarodowego. Powstały pod koniec 1998 roku Index Copernicus jest systemem rankingu czasopism bio-medycznych opracowanym przez Medical Science International, Sp. z o.o. Ranking początkowo przeznaczony był dla oceny polskich czasopism i obejmował niewiele ponad 150 czasopism. Powstanie Index Copernicus Od 2000 roku stopniowo zaczął rozszerzać swój zasięg o nowe czasopisma, także zagraniczne. Obecnie w indeksie znajduje się 472 czasopisma, w tym 98 zagranicznych z następujących krajów: Polska Nowa Zelandia Litwa Chorwacja Grecja Meksyk Łotwa USA Turcja Brazylia Rumunia Z roku na rok przybywa czasopism zabiegających o indeksację w Index Copernicus. Rozwój Index Copernicus Rozwój Index Copernicus ilustruje Rycina 1 ukazująca przyrost rangowanych czasopism w kolejnych latach. Podstawą metodologii rankingu Index Copernicus jest ocena pięciu grup parametrów: wartości naukowej, staranności edytorskiej, zasięgu, częstotliwości, regularności i stabilności rynkowej, staranności technicznej. Metodologia Rankingu System zwraca uwagę na nowoczesne kryteria prowadzenia czasopism naukowych oraz ma zdopingować redakcje do jak najszybszego wprowadzenia takich zmian w edycji polskich czasopism naukowych, by stało się możliwe włączenie jak największej ich liczby do bazy Index Medicus / MEDLINE. Uznanie międzynarodowe naszych czasopism potwierdzone włączeniem ich do bazy Index Medicus / MEDLINE z USA jest jednym z istotnych elementów prezentacji osiągnięć nauki polskiej na świecie. Perspektywa zjednoczenia z Unią Europejską stwarza wyzwania dla polskich czasopism, bowiem tylko te najlepsze, uznane przez międzynarodowe instytucje będą w stanie przetrwać ostrą konkurencję. Bez rodzimych czasopism przebicie się polskich dokonań naukowych do literatury światowej będzie znacznie utrudnione. Promowanie dokonań własnych osiągnięć w własnych czasopismach jest istotnym elementem budowania wizerunku naszego kraju jako partnera o odpowiednim potencjale intelektualnym i badawczym. Index Copernicus przygotowuje czasopisma do indeksacji w bazie MEDLINE Od 1999 roku Index Copernicus jest stosowany przez Komitet Badań Naukowych (KBN) jako strategiczny element oceny parametrycznej instytucji naukowych oraz dorobku naukowego lekarzy i uczonych z zakresu nauk medycznych oraz stwarza spójne i obiektywne podstawy do gratyfikacji moralnej i materialnej ze strony KBN czy innych instytucji wspierających naukę. Index Copernicus a Komitet Badań Naukowych Dalszy rozwój Index Copernicus oparty jest o ścisłą współpracę z Index Medicus / MEDLINE prowadzony przez National Library of Medicine, National Institute of Health, Bethesda, USA Plany na przyszłość Jednym z elementów tej współpracy jest (obecnie w przygotowaniu) krzyżowy dostęp do zasobów (cross-link) baz danych MEDLINE i Index Copernicus. Planuje się, iż innym istotnym elementem współpracy będzie ocena gotowości czasopism do ewaluacji przez Medline, dokonywana w oparciu o metodologię oceny czasopism opracowaną przez Index Copernicus. Ścisła współpraca z MEDLINE METODOLOGIA oceny za rok 2002 Ocenie poddano następujące grupy parametrów: - wartość naukową 650 małych punktów ( 65%) - staranność edytorską 150 małych punktów ( 15%) - zasięg 100 małych punktów ( 10%) - częstotliwość-regularność-stabilność rynkową 50 małych punktów ( 5%) - staranność techniczną 50 małych punktów ( 5%) Razem 1000 małych punktów (100,0%) Tak zwane "małe punkty" przekształcano następnie w skalę dziesięciopunktową. Ocena objęła wszystkie czasopisma nie objęte Listą Filadelfijską ( ISI Master Journal List). I. WARTOŚĆ NAUKOWA W ocenie wartości naukowej czasopisma brano pod uwagę następujące parametry: Za najistotniejszy element wartości naukowej uznano indeksację czasopisma w międzynarodowych bazach bibliograficznych. Określono trzy poziomy indeksacji: a) poziom podstawowy - indeksacja w międzynarodowych bazach danych poza MEDLINE i ISI Master Journal List - 150 pkt niezależnie od liczby miejsc indeksowania. b) poziom MEDLINE (indeksacja w bazie Index Medicus/MEDLINE) - kolejne 150 pkt c) indeksacja w ISI Master Journal List (na podstawie impact factor). IF stosowany jest w algorytmie punktacji Index Copernicus - patrz niżej. Roczny odsetek prac oryginalnych prac badawczych Oryginalna praca badawcza to praca przedstawiająca wyniki przeprowadzonych badań empirycznych zawierająca następujące elementy: wstęp, materiał i metody, wyniki, dyskusja, wnioski, piśmiennictwo. Odsetek oryginalnych prac badawczych wskazuje na charakter czasopisma (naukowy, edukacyjny). Im większy odsetek prac badawczych - tym większa szansa na indeksację międzynarodową. Roczny odsetek prac z ośrodków zagranicznych Odzwierciedla stopień akceptacji czasopisma na rynku międzynarodowym. Liczba prac publikowanych rocznie Odzwierciedla wielkość zaplecza autorów oraz - pośrednio - uznanie czasopisma w środowisku. Międzynarodowy skład Rady Naukowej WARTOŚĆ NAUKOWA max liczba punktów Indeksacja międzynarodowa (punkty sumują się) 1. inne bazy bez Medline i CC = 150 pkt 2. Medline + inne indeksy = 150 pkt 300 Odsetek prac oryginalnych: (max = 100 pkt) 0% = 0 pkt do 25% = 10 pkt do 75% = 75 pkt do 50% = 50 pkt pow. 75% = 100 pkt 100 Rzeczywista liczba prac międzynarodowych rocznie (max=100 pkt) 0 = 0 pkt do 30 = 60 pkt do 10 = 20 pkt do 40 = 80 pkt do 20 = 40 pkt pow. 40 = 100 pkt 100 Liczba prac publikowanych rocznie (max = 100 pkt) Do 20= 0 pkt do 150 = 50 pkt do 50 = 10 pkt do 200 = 70 pkt do 100 = 20 pkt pow. 200 = 100 pkt 100 Międzynarodowa Rada Naukowa (max = 50 pkt) 0% = 0 pkt do 30% = 30 pkt do 10% = 10 pkt do 40% = 40 pkt do 20% = 20 pkt pow. 40% = 50 pkt 50 Suma punktów za wartość naukową 650 II. Staranność edytorska Za staranność edytorską przyjęto dostosowanie prezentacji publikowanego materiału w czasopiśmie do standardów międzynarodowych. Powyższe parametry są szczególnie skrupulatnie kontrolowane przez międzynarodowe instytucje indeksujące. 1. Za główny element staranności edytorskiej uznano prawidłową kompozycję pracy oryginalnej, poglądowej lub doniesienia klinicznego oraz zgodność sposobu prezentacji pracy z załączonymi instrukcjami dla autorów. Nieprzestrzeganie zasad staranności edytorskiej dramatycznie zmniejsza szanse czasopisma na sukces w klasyfikacji międzynarodowej. STARANNOŚĆ EDYTORSKA max liczba punktów Prawidłowa kompozycja pracy oraz zgodność z instrukcjami dla autorów 1. Streszczenia : (max = 20 pkt) Brak = 0 pkt Niestrukturalne = 10 pkt Strukturalne = 20 pkt 2. Słowa kluczowe (max = 20 pkt) Brak = 0 pkt Nie wg. MeSH = 10 pkt Wg MeSH = 20 pkt 3. Piśmiennictwo wg Vancouver (max = 20 pkt) Brak = 0 pkt Niepełne informacje = 5 pkt Alfabetycznie w bloku = 5 pkt Alfabetycznie = 10 pkt Wg kolejnosci cytowania = 20 pkt 60 punkty sumują się Informacje dla Autorów (max = 30 pkt) 1. Editorial Policy = 15 pkt 2. Instrukcje dla autorów = 15 pkt 30 punkty sumują się Informacje Redakcyjne (max 30 pkt) Skład Rady Naukowej = 15 pkt Adres do korespondencji = 5 pkt ISSN = 5 pkt Nazwa i adres wydawcy = 5 pkt 30 punkty sumują się Prezentacja reklam: (max 30 pkt) w środku artykułu = 0 pkt między artykułami = 5 pkt między działami = 10 pkt wyłącznie w bloku na początku/końcu czasop. = 30 pkt 30 Suma punktów za staranność edytorską 150 III. Zasięg Zasięg to kolejna grupa parametrów istotna z punktu widzenia promocji nauki polskiej na arenie międzynarodowej. Składają się na nią: 1. Z oczywistych względów promowane są publikacje wydawane całkowicie w języku angielskim 2. Internet stanowi doskonałe medium do promocji czasopism, oraz innych informacji badawczych i naukowych. Istotne jest (z punktu widzenia promocji czasopism) by wersja internetowa zawierała pełne teksty publikowanych prac. ZASIĘG max liczba punktów Język publikacji: (max 50 pkt) polski = 5 pkt polski + streszczenia w j. ang. = 10/20 pkt całość w innym języku (nie ang.) = 15 pkt całość w języku angielskim = 50 pkt 50 Obecność w Internecie: (max = 50 pkt) brak = 0 pkt instrukcje dla autorów = 5 Spisy treści = 5 Streszczenia artykułów XML = 5 Całe teksty prac w formacie PDF = 10 Całe teksty prac w formacie XML = 10 Całość po angielsku = 15 50 punkty sumują się Suma punktów za Zasięg 100 IV. Częstotliwość-regularność-stabilność rynkowa czasopisma Kolejna grupa parametrów, nazwana częstotliwością-regularnością-stabilnością rynkową czasopisma, zmierza do oceny sprawności wydawniczo-menadżerskiej zespołu redakcyjnego. Regularność ukazywania się kolejnych numerów czasopisma jest istotnym elementem ewaluacji w renomowanych bazach międzynarodowych, np. Current Contents czy Medline. Promuje się także czasopisma obecne na rynku dłużej, uwzględniając ukształtowaną tradycję. CZĘSTOTLIWOŚĆ-REGULARNOŚĆ-STABILNOŚĆ NA RYNKU max liczba punktów Częstotliwość: (max = 20 pkt) rocznik, półrocznik = 5 pkt kwartalnik = 10 pkt dwumiesięcznik = 15 pkt miesięcznik = 20 pkt 20 Regularność: (max = 20 pkt) nieregularnie = 0 pkt regularnie = 20 pkt 20 Obecność na rynku: (max = 10 pkt) do 5 lat = 1 pkt do 10 lat = 5 pkt pow. 10 lat = 10 pkt 10 Suma punktów za częstotliwość-regularność-stabilność 50 V. Staranność techniczna W ocenie brana jest pod uwagę jakość składu, druku oraz możliwość publikacji kolorowych rycin i zdjęć a także format czasopisma. Staranność techniczna jest uznanym elementem oceny w międzynarodowych gremiach indeksujących. STARANNOŚĆ TECHNICZNA max liczba punktów Jakość papieru(max = 10 pkt) offset = 0 pkt kreda = 10 pkt 10 Jakość składu (DTP) 10 Jakość druku 10 Druk kolorowych zdjęć 10 Format czasopisma A4 10 Suma punktów za staranność techniczną 50 Sposób wyliczania wartości Punktacji Podstawowej w skali 10 punktowej (PP) Liczba Uzyskanych Punktów x 10 / Maksymalna liczba punktów Wynik po przeliczeniu na skalę 10 pkt = Punktacja Podstawowa (PP) Sposób wyliczania wartości Index Copernicus (IC): 1. Dla czasopism nie indeksowanych w Current Contents     i nie zamieszczonych na Liście Filadelfijskiej PP=IC 2.Dla czasopism indeksowanych w Current Contents     lub zamieszczonych na Liście Filadelfijskiej (Master Journal List) 9+[(PP)^(IF)] gdzie IF = wartość Impact Factor